Торати Китабу
На хуэйзў йүян фанхади
Ба зыҗиди пинлүн җочў җыгә җўхо дафадилэ:
ibt_inform@ibt.org.ru
ISBN 978-5-93943-176-7
© Фанйи Китабуди Янҗюйүан, 2011
Гуйҗун Китабушон зандёди минзыди цыйзы
Датур – Датуршон
Җефон – Җефон
Левит – Левит
Фур – Исраилжынмуди фур
Фалү – Чунфә фалү
ТОРАТИ КИТАБУ
Датуршон, Җефон, Левит,
Исраилжынмуди фур,
Чунфә фалү
Фанйи Китабуди Янҗюйүан
2011
Мулў
Щүян | 7 |
Датуршон | 9 |
Җефон | 120 |
Левит | 218 |
Исраилжынмуди фур | 285 |
Чунфә фалү | 376 |
Хуадян | 456 |
Щүян
Гуйҗун нянҗяму!
Нимуди мянчян на хуэйзў йүян ту йихуэй фанхади Торати Китабу. Тасы Гуйҗун Китабуди йигә буфын. Хўда ги жынму ба дин ёҗинди Фу гигили – җысы Гуйҗун Китабу. Тасы зэ йиче шыҗешон дин нянди дэ зунхўди, йинцысыдо дун-яди сангә дин дади җёмыншон – җысы яхўти, христиан дэ ислам – йиче Гуйҗун Китабу хуэйҗәсы тади юди буфынсы гуйҗунди.
Мый йигә жын, булүн та зэ натар җў, тасы найигә минзўди дэ щинфу нагә җёмын еба, ё зо йигә нынгу ба җыгә фу на зыҗиди фуму йүян няншонни. Гуйҗун Китабу ги йиче сыхуршон җўди жынмуди заён вынти ги хуэйдадини: замуда натар лэди, виса заму хуәдини, виса зэ шыҗешон җымущезы ха сыюр, жын вучонлиди йиху са ба та дындини.
Гуйҗун Китабу литу ю 60 дуә бын фуни, ба таму гәён Хўдади шынжынму хын дуәди быйн яншон щели. Та ба зоха шыҗе до заму шыдэди ту йигә быйн яншонди сычин либян тифәдини.
Ба Гуйҗун Китабу нын фынчын лёнгә да буфын. Зэ ту йигә буфын литу ю Торати, Зэбур, шынжынмуди фу дэ лисы фуни. Ди эргә буфынсы Инҗил (ба Инҗил кәҗя фандо хуэйзў йүяншонли). Торати Китабу – җысы Хўда ги Муса шынжын гихади ву бын фалү фу: Датуршон, Җефон, Левит, Исраилжынмуди фур дэ Чунфә фалү (ги мый йи бын фу вәму щелигә байир щүян).
Җы ву бын фу гуон бусы кэтурди, таму хансы йиче Гуйҗун Китабуди җун-ё фу. Зэ таму литу тифәдисы: замуҗя Хўда ба дун-я дэ жынму зохали, замуҗя жынму зэ дун-яшон санкэли, замуҗя таму гантуә гўнахарли, замуҗя Хўда ба Гәҗяди минжын җянчўлэ, лян таму динли хәтунли зэмусы ги таму ба Тади фалү гигили.
Торати Китабусы на гўдэ яхўти йүян щехади. На хуэйзў йүян фан җыгә фуди сыхур, сыйүн гўдэ яхўтиди бынвынли. Нянҗяму дан ба замуҗяди хуади йисы бу җыдоли, таму нын зэ җы йи бын фуди йирди хуадяншон ба таму зоҗян.
Фанйи Китабуди Янҗюйүан ги фанйижынму, бянҗижынму зэмусы ги шелүха чўбан җы бын фуди сыхур бонли монди жынму чынщин дощедини.
Хуэйзўжынму ба җы йи бын фу надо шуни дансы нян, җыгә до вәмушонсы да щихуан.
Фанйи Китабуди Янҗюйүан.
ДАТУРШОН
Датуршон фуди щүян
Торати Китабу лян Датуршон фу кэсыдини. Җысы
Муса фалү литуди ту йи бын фу (на
яхўти хуа «Торасы» җётё хуэйҗәсы фалү).
Датуршон фу на
яхўти йүян ю гәҗяди минзыни – җысы «Берешит» (зусы «Датуршон»), на грек йүян «Генесис» (зусы «Фасын»). Зэ җы йи бын фу литу фәдисы шыҗе, димян, жынзў,
Исраил минжын чўшы либян сычин.
Фуди туршон (1-11 буфын) тифәдисы замуҗя Хўда лян Тади хуа ба чүан шыҗе зохали. Кәсы Хўдади вида гуон бусы зэ җыгәшон. Суйжан жынму ба
гўнахар ганха да Та гынчян лийүанли еба, кәсы Хўда ба та зохади жынму мә лёхади, хан цощиндини. Вончян чиди шыҗеди йиче лисы – җысы Хўда дэ жынму җунҗянниди лянщи.
Йиху зэ җёнфә литу (12-50 буфын) тифәдисы нэще жын, ба сый Хўда җянчўлэли, җё тамуди хубый чынха Тади минжынни. Зэ
Ибращимэ,
Исхар,
Ягўбэ дэ Ягўбэди шы эргә эрзы сынхуә либян щёфә литу фәдисы Хўда ги таму гихади щүян: тамуди хубый чынха фур дуәдини, ба Хўда ги таму щүхади нэгә димян җаншонни, таму ги йиче жынзў чынха бэрэкэтини. Суйжан таму бусы дин ходи жынму еба, зэ Датуршон фу литу заму ба тамуди ванҗён дэ бухо ганбан е няндини, – кәсы таму ги Хўдади җёхо гили хуэйдали, зунхў Тали.
Зэ Датуршон фу литу нын канҗян гәшы-гўёнди тицэ дэ
ще фуди ёнзыни, – җы есы дащихуанди щүфә, есы җүнмый щёфә, есы минзў дэ жынмуди миндан, есы сывын ёнзыди панвон. До вәмушон бу гуанван, йинцысы йиче бынвын лян хуа гынзыди фашу тянмандини. Билүн, зо жынди сыхур (жын на яхўти хуа фәдисы «Адам»), Хўда ба та лян тў
зўшонли (на яхўти хуа тўсы «Адама»;
Датур 2:7). Ди эрлэ, жын ё вуло җыгә тў дини (
2:5, 3:23), ди санлэ, вучонлиди йиху, та йүан хуэйдо тў ди литуни (
3:19). Җымуҗяди хуа гынзыди фашу ба щүфә вон хони дабандини, хан ба зуәзоҗя фәди вонщён е җё вон хони дунни. Юди сыхур хуа гынзыди фашу бёфә минзыди хуэйҗәсы дилищүә минзыди чўшыдини. Билүн, Вавилон чынпуди минзы на яхўти хуасы «Бавел» да «балал» («хуәдё» дунцышон чўлэли) нын бёфә замуҗя Хўда зэ нэтар ба димяншон
җўди йиче жынди йүян хуәдёли зэмусы вон натар ба димяншонди йиче жын сакэли (
11:9). Кәсы ба җыгә хуа гынзыди фашу дансы фанчи, дуәди сыхур фанбугуәлэ. Зэ җыгә фанйишон ба җымуҗяди җун-ё чинкуон е зыгидини.