Пәймана Кәвьн
Пенщ к’ьтебед Муса (Т’аwрәт)
Дәстпебун, Дәрк’әтьн, Qануна К’аһинтийе, Жьмар, Qануна Дӧщари.
Института wәлгәр’андьна К’ьтеба Пироз
Москва
2010
Пенщ к’ьтебед Муса Дәстпебун, Дәрк’әтьн, Qануна К’аһинтийе, Жьмар, Qануна Дӧщари
Бона wәлгәр’андьна к’ӧрдийа кӧрманщи
Бь ве навнише бьньвисьн бьшиньн:
ibt_inform@.ibt.org.ru
© Horace Knowles © Тһә Брьтьсһ Форәьгн Бьблә Сощьәтй, 1954, 1967, 1972
ISBN 978-5-93943-157-6
© Институт перевода Библии, Москва, 2010
Пешготьна һәр пенщ к'ьтебед Муса
Хwәндәванед дәлал! Щара ә'wльн ә кӧ әв һәр пенщ к'ьтебед Муса дәсте wәда йә, к'ижан кӧ дьк'әвьнә нава п'аред Библийайе. Әв к'ьтеб бь зараве кӧрманщийа к'ӧрди һатийә wәлгәр'андьне. Библийа к'ьтеба к'ьтеба йә, к'ьтеба һәрә һежа йә у гәләк те хwәндьне. Щьһу, мӧсӧлман у мәсиһи ван һәр пенщ к'ьтебед Муса qәбул дькьн чаwа к'ьтебед пироз.
Һәр мәрьве ль сәр т'опа дьнийайе, к'ижан qӧлбида кӧ дьминә, чь мьләти йан хwәйе чь һ'әбандьне бә, wи дьк'әвә кӧ ве к'ьтебе бь зьмане хwә бьхунә. Библийа щаба wан пьрса дьдә, к'ижана кӧ т'ьме сәре щьмә'те ешандьнә, мәсәлә: әм жь кӧ бунә, әм чьма дьжин, чьма дьнйайеда һаqас хьраби һәйә, пәй мьрьнер'а чь те сәре мерьв.
Библийа т'әвайийа хwәва шест шәш к'ьтеб ьн, к'ижан кӧ бь дәсте гәлә ньвиск'ара навбәра гәләк салада һатьнә ньвисаре. Әв к'ьтебана дәрһәqа сәрһатийед жь дәстпебуна дьнйайеда гьрти һ'әта qӧрна йәкейә пәй буйина Исар'а дьбежә. Библийа ль сәр дӧ п'ара п'арәвәдьбә. Пәймана Ну, к'ижан кӧ дәрһәqа буйин, кьред Иса у пәйчуйед wи, ӧса жи дәрһәqа пешдачуйина щьвина ә'wльн бәрбьч'әв дькә.
Пәймана Кәвьн нав хwәда дьтә'мьлинә һәр пенщ к'ьтебед Муса, ӧса жи к'ьтебед п'ехәмбәра у һьлбәста. Һәр пенщ к'ьтебед Муса нә т'әне йед ә'wльн ьн, ле ӧса жи йед ә'саси нә, бона т'әмамийа К'ьтеба Пироз. Әw бона пешдаһатьна дьне, инсен, пешдаһатьна гӧнаһ, һәләqәтийа Хwәде у инсен дьбежә.
Һәр пенщ к'ьтебед Муса жь текьста ибранийә кәвьн, аwа готи жь текьста Масорети бь зьмане к'ӧрди һатийә wәлгәр'андьне. Щи-щийа тьште жь текьсте дурк'әти шьровәкьрьнеда те ә'йанкьрьне. Хьлазийа к'ьтебе: фәрһәнгок у хәритә һәйә.
Института wәлгәр'андьна библийайе р'азибуна хwә дьдә: wәлгәр'а, сәрр'асткьра ӧса жи һ'әмуйед кӧ т'әви к'аре һазьркьрьн у хәбата чапкьрьна һәр пенщ к'ьтеба бунә.
Института wәлгәр'андьна К'ьтеба Пироз, Москва Дәстпебун
Пешготьн
Пәймана Кәвьн, к'ьтеба Дәстпебунеда дәстпедькә. Әва к'ьтеба пешьн ә, жь һәр пенщ к'ьтебед Муса, (бь
ибрани ‹Тораһ› те готьне, аwа готи ‹Ширәт› йан ‹Qанун›). Наве к'ьтеба Дәстпебуне бь ибрани ‹Берешит› ә, аwа готи ‹Дәстпебун›, йан ‹Серида›, ле бь йунани ‹Генесис› ә, ‹Пешдаһатьн› йан ‹Чебун›. Ве к'ьтебеда бона пешдаһатьна т'опа дьне, ә'рде, мерьв у щьмә'та
Исраел те готьне. Ве к'ьтеба Дәстпебунеда, Хwәде йә сәре сәра. Дәстпебуна к'ьтебеда сәре 1-11-а бона wе йәке те готьне, wәки чаwа бь хәбәра Хwәде т'әмамийа дьнйайе те ә'фьрандьне. Мәзьнайийа Хwәде нә т'әне веда йә, ле Хwәде wан мәрьвед хwәйә хӧльqанди жи пәй wе йәкер'а наһелә, гава әw дури Хwәде дьк'әвьн, гӧнә дькьн, Хwәде диса бона wан хәм дькә. Т'әмамийа сәрһатийа дьнйайейә майинә ве к'ьтебеда әw һәләqәти йә, йа кӧ нава Хwәде у мәрьвайеда дьqәwьмә. Пәйр'а жь сәре 12-50-и бона wан мәрьва дьбежә, к'ижана кӧ Хwәде бона хwә дьбьжерә, wәки зӧр'әтед wан бьбьнә щьмә'та wи. Ль нава сәрһатийа Бьраһим, Исһаq, Аqуб у һәр донздәһ кӧр'ед Аqубда, Хwәде wанр'а соз дьдә, wәки зӧр'әтед wане бе һ'әсаб бьн у ль ә'рде wар бьн, к'ижанар'а кӧ Хwәде соз да. Пе wан һ'әму мьләте бенә бьмбарәккьрьне. Р'астә, әw нә мәрьвнә к'амьл бунә, әм Дәстпебунеда бона кемасийед wан у кьрьнед wанә нә qәнщ дьхуньн. Ле диса Хwәде гази wан дькьр кӧ гӧһдарийа wи бькьн. Нәхш у стила к'ьтеба Дәстпебуне щур'ә-щур'ә йә, һәw дьньһер'и дәнг-бә'се бона шайе йә, һәw дьньһер'и сәрһатийа сахләмә ль бәр гӧһ ә, һәw дьньһер'и ньшкева р'әqәма мьләт у qәбила те навкьрьне, йан жи дӧа бь форма һьлбәсте те готьне. Әв йәк бона мә тьһәрәки йә, wәки т'әмамийа тек'сте бь листька готьнава дагьрти йә. Мәсәлә, хӧльqандьна мер (бь ибрани Адам), Хwәде әw жь ахе (бь ибрани адама, 2:7) хӧльqанд. Алийе дьнва жи мерьв гәрәке әв ә'рд бещәр кьра (2:5; 3:23), алики дьнва жи р'ожәке әw диса гәрәке вәгәр'ә дь wе хwәлийе (3:19). Әв йәка листька готьна йә у әв йәк нә т'әне сәрһатийа дьхәмьлинә, ле ӧса жи алик'арийе дьдә кӧ баш бе фә'мкьрьне, кӧ
хӧдане сәрһатийе чь дьхwазә мәр'а бежә. Гәлә щара листька готьна, мә'нийа пешдаһатьна нава шьровәдькә, йан жи наве щи-wара дьдә к'ьфше. Мәсәлә, наве Бабилоне (бь ибрани Бабел) ә, әw фела балал (т'әвиһәвкьрьн) шьровәдькә, «Чьмки ль wьр Хӧдан зьманед һ'әму дьнйайе т'әвиһәв кьрьн у жь wьр Хӧдан әw ль сәр т'әмамийа дьнйайе бәла кьрьн» (11:9). Ле һ'әйф, wәки ль нава wәлгәр'андьнеда, листька готьна, т'ам найе wәлгәр'андьне. Ве wәлгәр'андьнеда, шьровәкьрьн, жь тьштед буйийә һәрә бәрбьч'ә'в нишан дькьн.