ЙАРАДЫЛЫШ
ГИРИШ
Паалы окуйуӂулар!
Сизин ӧнӱнӱздӓ Йарадылыш Кийадынын чевириси. Йарадылыш – Айозлу Йазынын йа да Библийанын ен илк кийады. Евелки чыфыт дилиндӓ бу кийада денилер Брешит («Илк баштан»), русча да – Бытие. Бу кийаттан кими парчалары XX-ӂи асирин башлантысында чевирдийди гагаузларын айдыннадыӂысы Михаил Чакир. Шинди сӓ Библийайы чевирӓн Институт сефтӓ чевирди бӱтӱн кийады замандаш гагаузчайа.
Йарадылыш Кийадына гирер 50 бӧлӱм. Тематикайа гӧрӓ оннары вар насыл бӧлмӓӓ ики пайа. Илк 11 бӧлӱмдӓ аннадылэр, насыл Аллахын сӧзӱнӓ гӧрӓ хич бишейдӓн пейдаланды бӱтӱн дӱннӓ – гӧк, ер, бӱӱйӱмнӓр хем хайваннар, хем дӓ насыл йарадылды Адамнан Ева, ер ӱзӱндеки хепси халкларын деделери, хем дӓ насыл оннар, сеслӓмейип Аллахын сымарламасыны, бӱтӱн дӱннейи соктулар гӱнаха. Бу бӧлӱмнердӓ таа аннадылэр, насыл Аллах буултту суларда гӱнахкер дӱннейи, насыл ӧлдӱлӓр хепси дири ӂаннар, оннардан каарӓ, кими Ной алды гемисинӓ, аннадылэр, насыл инсаннар потоптан сора даалдылар бӱтӱн дӱннейӓ.
Кийадын икинӂи пайы (12–50 бӧлӱмнӓр) аннадэр чыфыт халкынын деделери ичин. Илкин йаздырылэр, насыл йашарды Авраам, ангысы ӧмӱр бойунӂа савашарды инан олмаа Саабийӓ. Илери доору кийатта аннадылэр Авраамын оолу Исаак ичин хем Исаакын оолу Иаков ичин, ангыларын йашамалары гечмиш йолӂулукта хем зорлукта. Йарадылыш Кийадынын битки бӧлӱмнери аннадэр Иаковун оолу Иосиф ичин. Кенди кардашлары саттылар Иосифи Египетӓ (
Мысыра) есирлӓӓ, ама Аллахын йардымыннан о ашты хепси зорлуклары да битки-биткийӓ фараон койду ону ӧндерӂи бӱтӱн Египетин ӱстӱнӓ. Титси аачлык йылларында о куртарды израилли сойдашларыны ӧлӱмдӓн.
Кийат чевирилди гагауз дилинӓ евелки чыфытча (Масорет) текстин темелинӓ гӧрӓ. Инсаннарын хем ерлерин адларынын таа чойу верилер йакын о формайа, ниӂӓ илкбаштан йызылыйды чыфытча. Кийадын биткисиндӓ вар бир кӱчӱк сӧзлӱк, нередӓ ачыкланэр Библийада кулланылан сӧзлӓр, хем дӓ Евелки Гӱндуусу бӧлгесинин
карталары, чӱнкӱ кийатта йаздырылан олушлар гечти о тарафларда.
Библийайы чевирӓн Институт шӱкӱр едер чевириӂийӓ, редакторлара хем хепсинӓ, ким йардым етти Йарадылыш Кийадыны гагаузчайа чевирмӓӓ, хем оннара, ким зааметини койду типарламаа бу кийады.
Библийайы чевирӓн Институт, Москва